بوتاکس
تزریق بوتاکس صورت این کلمه برای خیلی از افراد آشنا است و احتمالا بعضی از افراد یک بار تزریق آن را امتحان کرده اند ولی هنوز اطلاعات کافی از آن ندارند پس بهتر است با دقت این مطالب را مطالعه بفرمایید .
،شاید شما یا خیلی از افراد ندانید که ماهیت این ماده چیست ! امیدواریم مطالب این بخش به آشنایی شما با این ماده کمک کرده و پاسخ کاملی به سوال بوتاکس چیست ، باشد. بوتاکس نوعی سم است که باعث فلج موقت و برگشت پذیر عضلات می شود. جهت آشنایی کاملتر با این ماده طبیعی توضیحی در مورد ساختار آن خدمت شما ارائه می گردد.
حتماً شما شنیده اید که گفته می شود قبل از مصرف کنسروها، به مدت ۲۰ دقیقه آن ها را بجوشانید. دلیل آن احتمال وجود یک نوع خاص باکتری بنام کلستریدیوم بوتولونیوم در کنسروهاست که به صورت آرام آرام رشد کرده و از خود سم بسیار مهلک و قوی ای تولید میکند که باعث ایجاد عارضه ای بنام بوتولیسم می شود . از این رو نام این سم را به طور اختصار و تجاری بوتاکس Botox نامیدند.
(بوتاکس را برخی به صورت بوتوکس نیز نوشته و متفاوت تلفظ می کنند که در واقع منظور همین بوتاکس است.) این سم باعث می شود که جریان پیام عصبی به عضلات به طور موقت قطع گردد و عضلات توانایی انقباض نداشته باشند و اگر مقدار آن در سطح خون افراد زیاد بشود باعث شل شدن عضلات کل بدن و عضلات تنفسی می شود.
موارد کاربرد تزریق بوتاکس
این ماده در هر محلی که تزریق بشود باعث فلج و شل شدن موقت و برگشت پذیر عضلات آن ناحیه می شود، یعنی چه؟! یعنی اینکه پس از ۴ الی ۱۰ روز از زمان تزریق ،آن عضلات توانایی انقباض خود را از دست می دهند و متناسب با غلظت ماده ، تزریق شده و رعایت موارد جانبی به مدت چند ماه این اثر در عضله موردنظر باقی می ماند. به مرور زمان اثرات ماده بوتاکس در عضله از بین رفته و آرام آرام قدرت انقباض عضلات برمی گردد. به همین دلیل گفته می شود که بوتاکس باعث ایجاد نوعی فلجی موقت و برگشت پذیر در عضلات است.
در بررسی ساده کاربرد های بوتاکس در پزشکی می توان گفت که ۲ گروه کلی کاربرد در بدن داریم:
موارد کاربرد مربوط به زیبایی : رفع چین و چروک های ناحیه صورت و گردن
موارد کاربرد درمانی : رفع تعریق زیر بغل، تعریق کف دست و پاها ، درمان اختلالات عضلات چشمی مثل لوچی و تنبلی چشم، تیک های عصبی، پلک زدن های غیرقابل کنترل، درمان سردرد مزمن و میگرن، تسکین درد ناشی از «سندرم مچ دست»، درمان اسپاسم عضلات گردنی و کجی گردن (تورتیکولی) و رفع سفتی و اسپاسم هایی که بر اثر بیماری هایی مثل سکته، پارکینسون و فلج مغزی بوجود آمده است.
موارد استفاده در پزشکی و زیبایی
تا مدت ها این سم به عنوان یک خطر جدی در علم پزشکی محسوب می شد تا اینکه از سال ۱۹۸۰ ورود آن به دنیای پزشکی به عنوان نوعی درمان برای گرفتگی عضلات گردن، تنبلی چشم و تیک های عصبی آغاز شد. سپس به طور تصادفی مشاهده کردند که باعث کاهش چین های دور چشم شده است و پس از تحقیقات گسترده و حرفه ای بابت بررسی اثرات درمانی در علم زیبایی آغاز شد. به همین خاطر بوتاکس را به صورت خیلی خیلی دقیق و بدون خطر برای استفاده در امور زیبایی ساختند و برای تزریق آن در نقاط مختلف دستورالعمل مخصوص آن تدوین گردید.
درمان میگرن با بوتاکس
با توجه به اینکه علت میگرن نامشخص است ولی تظاهرات بالینی آن به صورت اسپاسم عضلات ناحیه سر و گردن نشان داده می شود از طریق تزریق بوتاکس می توانیم اثرات انقباضی عضلات را کاهش داده و با این روش هم تعداد دفعات حمله های میگرنی و هم شدت هر حمله میگرنی خیلی خوب کاهش پیدا می کند.
طی چندین جلسه تزریق در بیماران مبتلا به سردرد میگرنی اثرات درمانی شگفت آوری حاصل می شود که از این روش به عنوان یک درمان مکمل هم می توانیم برای درمان سردردهای میگرنی بهره جست. درمان میگرن و درمان سردردهای با عامل انقباضی امروزه با استفاده از بوتاکس توسط پزشک مجرب صورت می گیرد.
بوتاکس لب
یکی از موارد کاربرد بوتاکس جهت از بین بردن چین و چروک لب ها می باشد. اطراف لب ها هم عضلات مختلفی هستند که در تغییر وضعیت لب ها به صورت خندیدن و حالت غنچه کردن و سوت زدن دخیل هستند. به مرور زمان در میانسالی چروک های ریز عمودی و افقی در حاشیه لب ها مخصوصاً لب بالا ایجاد می شود که یکی از بهترین روش های برطرف کردن و حتی پیشگیری جهت عمیق تر شدن این چروک ها، تزریق این ماده است.
اما تزریق آن در لب نیز بسیار حساس و حرفه ای است که حتماً تنظیم دوز آن باید برای هر بیمار و متناسب با مقدار چروک آن ناحیه انجام بشود. در صورت تزریق زیادتر از حد مورد نیاز باعث شلی لب بالایی یا تحتانی و اختلال در تکلم و غذا خوردن و آشامیدن می شود. ولی اگر بطور صحیح و خوب مقدار ماده مورد نیاز از آن تزریق گردد اثرات درمانی خیلی خوبی را مشاهده می کنیم.
رفع چین و چروک ها
در ابتدا لازم است نکات اصلی مربوط به انواع چین و چروک پوست را خاطر نشان کرد. در پوست ۲ نوع چروک داریم:
۱) دینامیک : یعنی با انقباض عضلات، زیر پوست چروک ایجاد میشود و با رفع انقباض عضلات، چروک از بین میرود.
۲) استاتیک : در این حالت چروکهای موقت و دینامیک که قبلاً روی پوست ایجاد میشد آنقدر عمیق شده که باعث نوعی شکستگی و تاخوردگی پوست شده و به طور ثابت و پایدار روی پوست میماند.
جهت تشخیص این ۲ گروه از هم یک تست ساده داریم. دو طرف محل خط چروک را با ۲ انگشت از هم بکشید، اگر چروک کاملاً صاف شد و هیچ اثری روی پوست گذاشته نشد این جزء چروکهای نوع اول یا دینامیک است ولی اگر بعد از کشیده شدن پوست، اثر خطی چروک روی پوست ماند یعنی این چروکها جزء چروکهای استاتیک است . بوتاکس فقط روی چروکهای دینامیک اثر دارد و روی چروکهای استاتیک اثر کامل ندارد بلکه تا حدود ۶۰ الی ۷۰ درصد میزان چروکها را کمتر میکند و مانع از عمیتر شدن چروکها میشود.
اثرات بوتاکس در چروکهای صورت
به طور کاربردی و مشخص از بوتاکس برای عضلات قسمت فوقانی چهره یعنی از خط چشمها به بالا استفاده میشود و درواقع بیش از ۹۰% از کاربرد این ماده در صورت مخصوص این نواحی است. سه ناحیه اصلی مورد استفاده در قسمت فوقانی صورت عبارتند از :
خط اخم- خطوط افقی پیشانی- و خطوط ریز دور چشم
از نظر قدرت عضلانی به ترتیب ، عضلات ناحیه خط اخم از قدرت بالاتری برخوردار هستند و سپس عضلات پیشانی و در مرحله آخر عضلات دور چشم.
به همین دلیل وقتی تزریق انجام میشود عضلاتی که قدرت آنها کمتر است سریعتر ریلکس میشوند یعنی در روزهای اول تزریق ،شاهد از بین رفتن چروکهای دور چشم میشویم و سپس خطوط افقی پیشانی محو میشوند و در آخر یعنی حدود ۱۴ الی ۲۱ روز بعد ،خطوط عمیق ناحیه اخم از بین میرود. به همین خاطر گفته میشود که جهت ترمیم مجدد ،۲ هفته بعد ویزیت مجدد انجام گردد، که بیشترین اثرات ناشی از تزریق روی عضلات مشاهده گردد.
بوتاکس دور چشم
یکی از موارد عمده کاربرد بوتاکس در رفع چین و چروک دور چشم است. برای دور چشم عضلات حلقوی خاصی داریم که با انقباض ، چشمها حالت بسته شده پیدا میکنند . مثل حالتی که شما به یک منبع نورانی قوی نگاه می کنید و به طور غیر ارادی عضلات این ناحیه منقبض شده باعث میشود چروک دور چشم بیشتری ایجاد گردد. در واقع یک راه پیشگیری از بروز چروکهای دور چشم استفاده مداوم از عینکهای ضد آفتاب استاندارد میباشد.
برای چروک های دور چشم بوتاکس اثرات درمانی خوبی دارد. برای ناحیه زیر چشم هم میتوانیم از این ماده استفاده کنیم . تنظیم میزان دوز تزریقی و نحوه تزریق و تعداد نقاط تزریق بسیار سخت و حرفه ای است و باید تحت نظر پزشک باتجربه انجام بشود که باعث شلی و افتادگی پلک نشود.
بوتاکس خط خنده و خط چانه
در نواحی خط خنده عضلات قوی ای داریم که به مرور زمان عمق چین این ناحیه زیاد می شود. در این نواحی به دلایل مختلف دیگری مثل افزایش سن، تأثیر مداوم جاذبه زمین، استرس و شلی پوست و افتادگی عضلات زیر آن باعث ایجاد خطوط عمیق این نواحی روی صورت می گردد و همچنین در قسمت تحتانی فک پایین این افتادگی شدیدتر شده و حالت غبغپ پیدا می کند.
اگر شما نیز به دنبال زیبایی هر چه بیشتر در هنگام لبخند زدن و خندیدن هستید و مایل به رفع اشکالات و زوایای پوستی حاصل از این موارد بروی چهره ی خود هستید بهتر است بدانید برای این موارد تزریق بوتاکس تا حدودی اثر دارد و بهتر است از روش های جوانسازی حرفه ای و انجام RF جوانساز، لیفت با نخ و تزریق ژل کمک بگیرید که اثرات درمانی بسیار عالی دارند.
بوتاکس زیر بغل و کف دست و پا
یکی از کاربرد های بوتاکس کاهش تعریق نواحی مختلف بدن از جمله زیر بغل و کف دست ها و پاها است. در بعضی افراد خصوصاً دختران و پسران جوان به علل نامشخص ،تعریق ناحیه زیر بغل و کف دست ها و پاها زیاد هستند و پس از بررسی علل مختلف بدنی مثل کارکرد تیروئید و… می توان از تزریق این ماده ، برای رفع این مشکل استفاده کرد.
علت اصلی این تعریق شدید، ترشح بیش از حد استیل کولین از پایانه های عصبی است که به غدد عرق متصل هستند. در حالت نرمال تحریک و ترشح این اعصاب برای تحریک غدد عرق تنظیم شده و نرمال است ولی در این بیماران این تعادل و تنظیم به هم خورده و اعصاب این ناحیه بیش از حد تحریک شده و باعث ترشح بیش از حد غدد عرق می شوند، البته این مشکل به مرور و با افزایش سن برطرف می گردد ولی هنگام ترشح شدید عرق مخصوصاً در نواحی زیر بغل که ممکن است با اضافه شدن عفونت های میکروبی ترشحات عرق این افراد زرد و عفونی بشود و باعث استرس های روحی شدید، دوری از جمع و ایجاد افسردگی و کاهش اعتماد به نفس افراد بشود.
در این حالت یکی از روش های درمانی موثر، بدون خطر، زود اثر و قابل تکرار تزریق بوتاکس در نواحی مربوطه است. البته برای تزریق بوتاکس زیر بغل از تکنیک ویژه و حرفه ای بتادین- نشاسته استفاده می شود که دقیقاً محل تزریق بوتاکس مشخص بشود حدوداً بالای ۹۵% اثرات درمانی عالی را شاهد هستیم و به علت برطرف شدن استرس افراد جهت حضور در اجتماع مسیر درمانی سیر بهتری را نشان می دهد.
تزریق بوتاکس و دوران حاملگی
باتوجه به این که سم بوتاکس در بدن افراد پخش میشود و به مرور اثرات آن از بین میرود احتمال انتقال به جنین از طریق خون وجود دارد. ولی هنوز هیچگونه اثرات جانبی منفی درمصرف تزریق بوتاکس و ایجاد عارضه در بدن گزارش نشده است ولی چون این اثرات ناشناخته است توصیه میشود در ایام حاملگی از تزریق بوتاکس خوداری بشود.
توصیه های قبل و بعد از تزریق بوتاکس
قبل از تزریق حتماً تمام موارد خاص از نظر بیماریهای زمینهای و مسائل کاری که مهم هستند را به پزشک اطلاع بدهید، مخصوصاً بیماریهای مثل میاستنی گراو که دراین افراد تزریق بوتاکس ممنوع است. بعد ازتزریق حتماً ۴ ساعت اول روی نواحی مربوطه یخ گذاشته بشود.
در نواحی صورت و پیشانی تا ۲۴ ساعت اول سر به سمت جلو خم نشود و بیشتر با عضلات اخم و پیشانی کارانجام بشود که بهتر جذب بشود. شب هنگام خوابیدن تعداد ۲ عدد بالشت در سمت راست و چپ سر قرار داده بشود که سر در حالت صاف ومستقیم قرار داشته باشد. از دوش گرفتن و حمام با آب گرم خوداری بشود.
ز استخر و سونا و جکوزی که محیطهای گرم ایجاد میکند دوری نمایند زیرا باعث میشود اثرات بوتاکس خیلی سریع از بین برود. درایام تابستان ازتعریق زیاد خوداری نمایند کلاه های سایه دار استفاده نمایند.